Αγαπητοί φίλοι της αστρονομίας, ο μήνας Οκτώβριος μας επιφυλάσσει όμορφα και παρατηρήσιμα αστρονομικά γεγονότα. Στον νυχτερινό ουρανό, Ωριωνίδες και πλανήτες θα μας κρατήσουν σε εγρήγορση καθ’ όλη τη διάρκεια του μήνα. Το ξεχωριστό όμως φαινόμενο, για τον μήνα αυτό, θα είναι η μερική έκλειψη Σελήνης. Ετοιμαζόμαστε λοιπόν με χαλαρή διάθεση να παρακολουθήσουμε τα αστρονομικά φαινόμενα του Οκτώβρη.
Ωριωνίδες
Οι Ωριωνίδες είναι μία από τις πιο όμορφες βροχές διαττόντων αστέρων η οποία κορυφώνεται τον Οκτώβριο. Η κορύφωση του φαινομένου παρατηρείται στις 21 Οκτωβρίου, ωστόσο οι Ωριωνίδες είναι παρατηρήσιμες από τις 2 Οκτωβρίου έως τις 2 Νοεμβρίου. Οι καλύτερες ώρες για παρατήρηση του φαινομένου είναι από τις 1.00 π.μ μέχρι την αυγή.
Οι Ωριωνίδες είναι σωματίδια σκόνης, κατάλοιπα από την τεράστια ουρά του κομήτη Χάλεϊ. Τα σωματίδια αυτά, μπαίνοντας στην ατμόσφαιρα καίγονται λόγω τριβής και δίνουν αυτή την εκπληκτική λάμψη στον ουρανό. Τα μετέωρα των Ωριωνίδων κινούνται με τεράστιες ταχύτητες (υπολογίζεται ότι τα γρηγορότερα έχουν ταχύτητα 66km/s=240000 km/h).
Fun fact: Οι Ωριωνίδες πήραν το όνομά τους από τον Ωρίωνα, επειδή φαίνεται να ακτινοβολούν από τον συγκεκριμένο αστερισμό
Οι Πλανήτες
- Κρόνος: Μπορούμε να τον εντοπίσουμε κοντά στον αστερισμό του Υδροχόου, καθ΄ όλη τη διάρκεια της νύχτας (φαινόμενο μέγεθος 0,6)
- Δίας: Μπορούμε να τον εντοπίσουμε κοντά στον αστερισμό του Κριού, καθ΄ όλη τη διάρκεια της νύχτας (φαινόμενο μέγεθος -2,9)
- Άρης: Αθέατος
- Αφροδίτη: Στα μέσα του μήνα ανατέλλει γύρω στις 03:30 κοντά στον αστερισμό του Λέοντα (φαινόμενο μέγεθος -4,5)
Μάθετε περισσότερα για το φαινόμενο μέγεθος και πώς μας βοηθά στις αστροπαρατηρήσεις εδώ.
Μερική έκλειψη Σελήνης – 28/10/2023
Το Σάββατο (28/10/2023), θα έχουμε την ευκαιρία να παρατηρήσουμε το φαινόμενο της Μερικής Έκλειψης Σελήνης (Partial Lunar Eclipse).Το φαινόμενο στην Κύπρο θα ξεκινήσει στις 22:34, με την είσοδο της Σελήνης στη σκιά της Γης. Η κορύφωση του φαινομένου αναμένεται στις 23:14 όπου και θα παρατηρήσουμε το 13 % της Σελήνης να βρίσκεται στη σκιά της Γης. Η έκλειψη θα ολοκληρωθεί στις 23:53 με την έξοδο της Σελήνης από τη σκιά της Γης.
Fun fact:Έκλειψη Σελήνης συμβαίνει όταν η Γη παρεμβάλλεται μεταξύ Σελήνης και Ήλιου, με αποτέλεσμα η σκιά της να πέφτει στο φωτιζόμενο μέρος του φεγγαριού.
Γαλαξίας της Ανδρομέδας
Ο Γαλαξίας της Ανδρομέδας, που σε ιδανικές συνθήκες φαίνεται και με γυμνό μάτι, είναι ο φωτεινότερος γαλαξίας στον νυκτερινό ουρανό και η παρατήρησή του μπορεί να γίνει πολύ καλά είτε με ένα τηλεσκόπιο είτε με ένα ζευγάρι κιάλια. Για να στοχεύσουμε επιτυχώς τον γαλαξία της Ανδρομέδας πρέπει πρώτα να βρούμε τον αστερισμό της Κασσιόπειας. Ο αστερισμός της Κασσιόπειας, στα μέσα του μήνα, βρίσκεται στα βορειοανατολικά και μοιάζει με το αγγλικό γράμμα “W”.
Fun fact: Ο γαλαξίας της Ανδρομέδας είναι το πιο απομακρυσμένο αντικείμενο που μπορούμε να παρατηρήσουμε με γυμνό οφθαλμό σε σκοτεινό ουρανό. Βρίσκεται σε απόσταση 2,5 εκατομμυρίων ετών φωτός.
Η Ένωση Φυσικών Κύπρου, για τη νέα σχολική χρονιά, προσφέρει Μαθήματα Αστρονομίας και Αστροφυσικής. Οι μαθητές που θα ήθελαν να συμμετάσχουν στα μαθήματα καθώς και στην αστροπαρατήρηση θα πρέπει να εγγραφούν στην Παγκύπρια Ολυμπιάδα Αστρονομίας και Αστροφυσικής 2024 μέσω του πιο κάτω συνδέσμου: https://form.jotform.com/232614815903455