Φίλες και φίλοι της αστρονομίας φτάσαμε αισίως στο Δεκέμβριο, τον μήνα του χειμερινού ηλιοστασίου, όπου η 21η Δεκεμβρίου σηματοδοτεί την αστρονομική αρχή του χειμώνα στο βόρειο ημισφαίριο. Ας δούμε λοιπόν τι αξίζει να απολαύσουμε στο νυχτερινό ουρανό κατά τη διάρκεια του μήνα Δεκεμβρίου.
Fun fact: Αστρονομικά η πρώτη «επίσημη» νύχτα του χειμώνα, που είναι και η μεγαλύτερη του έτους είναι η 21η Δεκεμβρίου
Συνάντηση Δία και Σελήνης – 09/12/2021
Τα τέσσερα πιο φωτεινά αντικείμενα του ουρανού συναντιόνται φτιάχνοντας ένα μοναδικό σκηνικό στον έναστρο ουρανό. Συγκεκριμένα το φεγγάρι θα είναι δίπλα στο Δία ενώ λίγο πιο κάτω θα εντοπίσουμε τον Κρόνο και την Αφροδίτη.
Οι Πλανήτες
Από τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, πέντε είναι ορατοί με γυμνό μάτι: ο Ερμής, η Αφροδίτη, ο Άρης, ο Δίας και ο Κρόνος. Ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας φαίνονται μόνο με τηλεσκόπιο. Για αυτό το μήνα θα έχουμε τη δυνατότητα μόλις νυχτώσει να παρατηρήσουμε την Αφροδίτη, το Δία και τον Κρόνο.
Fun fact: Η παρατήρηση του Δία, μέσα από ένα τηλεσκόπιο οποιουδήποτε μεγέθους, είναι εντυπωσιακή καθώς μας φανερώνει τις κινήσεις των τεσσάρων μεγαλύτερων δορυφόρων.
- Αφροδίτη: Θα είναι εμφανής γύρω στις 17:00 προς τα νοτιοδυτικά λίγο πάνω από τον ορίζοντα. Πλην της σελήνης είναι το φωτεινότερο αντικείμενο στο νυχτερινό ουρανό ωστόσο η παρατήρησή της μπορεί να γίνει μόνο για ένα δίωρο.
- Δίας: Ο Δίας είναι ο μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος και ιδιαίτερα φωτεινός στον ουρανό. Με το που πέφτει η νύχτα θα τον εντοπίσετε στα νότια να λάμπει έντονα.
- Κρόνος: Μόλις νυχτώσει μπορείτε να τον εντοπίσετε λίγο κάτω από τον Δία. Μπορεί να μη λάμπει τόσο έντονα, όσο η Αφροδίτη και ο Δίας, αλλά είναι αρκετά εμφανής. Αν έχετε στη διάθεσή σας ένα τηλεσκόπιο, μη χάσετε την ευκαιρία να παρατηρήσετε τον πλανήτη και να αναγνωρίσετε τους εντυπωσιακούς δακτυλίους.
Τελευταία Πανσέληνος του έτους – 19/12/2021
Στις αρχές του μήνα το φεγγάρι θα βρίσκεται στο περίγειο, δηλαδή στο κοντινότερο σημείο ως προς τη γη. Στις 4 του μήνα θα έχουμε Νέα Σελήνη, μια νύκτα στην οποία το φεγγάρι δεν θα είναι παρατηρήσιμο, ενώ στις 19 Δεκέμβριου θα έχουμε Πανσέληνο με τη σελήνη να φωτίζεται πλήρως.
Ο Ωρίωνας και το νεφέλωμα του
Ο Ωρίωνας είναι ο πλέον ευδιάκριτος αστερισμός τον χειμώνα, με ποικιλία αντικειμένων που περιμένουν να τα ανακαλύψουμε. Με ένα μικρό τηλεσκόπιο ή και κιάλια μπορείτε να απολαύσετε το πολύ φωτεινό νεφέλωμα του Ωρίωνα. Ενώνοντας τα αστέρια του Ωρίωνα σχηματίζεται ανθρώπινη μορφή, για αυτό και στην αρχαιότητα του έδωσαν το όνομα του μυθικού κυνηγού. Αναγνωρίζουμε τη χαρακτηριστική ζώνη του Ωρίωνα με τα τρία αστέρια. Ο λαμπρότερoς αστέρας του Ωρίωνα είναι ο Ρίγκελ (Rigel), που τον εντοπίζουμε εύκολα στον αστερισμό από το χαρακτηριστικό μπλε του χρώμα. Ο δεύτερος σε λαμπρότητα αστέρας του Ωρίωνα είναι ο Μπετελγκέζ (Betelgeuse) με το χαρακτηριστικό κοκκινωπό χρώμα.
Fun fact: Το Νεφέλωμα του Ωρίωνα αποτελεί μια περιοχή όπου γεννιούνται νέα άστρα.
Οι Πλειάδες στον Ταύρο
Χαρακτηριστικές στον ουρανό είναι και οι Πλειάδες, ένα σμήνος από νεογέννητα άστρα, που φαίνονται και δια γυμνού οφθαλμού. Διακρίνετε τα 7 αστέρια που εμφανίζονται πολύ κοντά μεταξύ τους, παρατηρώντας τον αστερισμό του Ταύρου, ο οποίος βρίσκεται λίγο πιο πάνω από τον Ωρίωνα. Το έντονο άστρο με πορτοκαλί χρώμα, στον ίδιο αστερισμό, ονομάζεται Αλντεμπαράν, που εικονικά αποτελεί το μάτι του μυθικού ταύρου.
Γαλαξίας της Ανδρομέδας
Ο Γαλαξίας της Ανδρομέδας, που σε ιδανικές συνθήκες φαίνεται και με γυμνό μάτι, είναι ο φωτεινότερος γαλαξίας στον νυκτερινό ουρανό και η παρατήρησή του με ένα τηλεσκόπιο προσφέρει μια εντυπωσιακή εμπειρία! Μάλιστα, είναι η ιδανική περίοδος φωτογράφισής της αφού βρίσκεται στο ζενίθ, το σκοτεινότερο σημείο του ουρανού.
Fun fact: Μακριά από τα φώτα της πόλης ο γαλαξίας της Ανδρομέδας μπορεί να εντοπιστεί δια γυμνού οφθαλμού. Βρίσκεται σε απόσταση μόλις 2,5 εκατομμυρίων ετών φωτός.
