Αγαπητοί φίλοι της αστρονομίας, αν και οι συνθήκες που αντιμετωπίζουμε ως ανθρωπότητα είναι δύσκολες, ωστόσο μας δίνεται η δυνατότητα να μείνουμε σπίτι και να ασχοληθούμε με πράγματα που γεμίζουν την ανθρώπινη ύπαρξη μας. Ανασηκώνοντας τα ματιά μας στον νυχτερινό ουρανό, ανοίγουμε το πνεύμα μας και αναλογιζόμαστε ποσό μικροί είμαστε σ’ αυτό το μεγαλείο που μας περιβάλει. Ο ουρανός είναι το φυσικό μας περιβάλλον. Επιβάλλεται να τον αγαπάμε, να τον γνωρίζουμε και να τον μελετάμε όπως άλλωστε πρέπει να κάνουμε και με όλα τα στοιχεία της φύσης. Μέσα από μια σύντομη περιγραφή που έχουμε ετοιμάσει, θα σας ταξιδέψουμε στο νυχτερινό ουρανό του Απρίλη.
Σελήνη και η υπερπανσέληνος
Ο μήνας μας ξεκινάει με το φεγγάρι μας να βρίσκεται στο πρώτο τέταρτο, δηλαδή φωτιζόμενο από τον ήλιο μας, κατά το ήμισυ. Θα το παρατηρήσουμε με τη δύση του ηλίου να βρίσκεται στο ζενίθ. Η σελήνη όταν δε βρίσκεται στην φάση της πανσέληνού, μας δίνει τη δυνατότητα να εστιάσουμε ακόμη καλυτέρα στους κρατήρες. Στις 8 Απριλίου, το φεγγάρι μας βρίσκεται στο περίγειο – την κοντινότερη απόσταση από τη Γη, καθώς κινείται σε ελλειπτική τροχιά – κάτι που το κάνει να φαίνεται πιο μεγάλο και φωτεινό στον ουρανό! Το γεγονός αυτό αποκαλείται Υπερπανσέληνος (Supermoon).
Αστερισμοί και βασικά αστέρια
Τα αναρίθμητα αστέρια που αποτελούν το νυχτερινό ουρανό είναι ουσιαστικά άλλοι ήλιοι του δικού μας γαλαξία. Βρίσκονται όμως εξαιρετικά μακριά από εμάς, γι’ αυτό φαίνονται σαν μικρά αστέρια στον ουρανό. Θα επικεντρωθούμε στους κυριότερους αστερισμούς και αστέρια που μπορούμε να εντοπίσουμε νωρίς το βραδύ από το σπίτι μας.
Η Μεγάλη άρκτος μας οδηγεί στο πολικό αστέρα
Ίσως ο πιο γνωστός αστερισμός. Έχει το χαρακτηριστικό σχήμα «τηγανιού» και για το μήνα Απρίλιο, βγαίνει στο βόρειο ουρανό με τη δύση του Ήλιου. Πρόκληση για όλους τους παρατηρητές: Ακολουθώντας το γράφημα παρατηρούμε ότι το μεσαίο αστέρι που βρίσκεται στο «χερούλι» του «τηγανιού» είναι δυο αστέρια πολύ κοντά το ένα στο άλλο. (Το Μιζάρ είναι το μεγάλο αστέρι και το Αλκόρ είναι το πιο μικρό αστέρι).
Fun fact: Στην αρχαιότητα χρησιμοποιούσαν αυτό το διαδικό σύστημα αστεριών σαν ένα test όρασης. Άνθρωποι με καλή όραση μπορούσαν να διακρίνουν και τα δύο αστέρια.
Βρίσκοντας τον πολικό αστέρα: Επεκτείνουμε τη φανταστική γραμμή που ενώνει τα δύο άστρα της βάσης του “τηγανιού” και σε απόσταση ίση με 5 φορές την απόσταση των δύο αυτών αστεριών βρίσκουμε τον Πολικό Αστέρα. Ο Πολικός αστέρας είναι το μοναδικό αστέρι που βρίσκεται πάντα στην ίδια θέση στον ουράνιο θόλο και μας δείχνει τη διεύθυνση του βορρά.
Ο Ωρίωνας και το εντυπωσιακό νεφέλωμα
Ο Απρίλιος είναι ο τελευταίος μήνας που μας δίνει την ευκαιρία να παρατηρήσουμε τον επιβλητικό αστερισμό του Ωρίωνα. Δεν θα έχουμε φυσικά τη δυνατότητα παρατήρησης του καθόλη τη διάρκεια της νύχτας , καθώς θα πέφτει στον ορίζοντα 3 ώρες μετά τη δύση του ηλίου. Θα τον αναγνωρίσουμε μόλις νυχτώσει στα νότιο-δυτικά. Ενώνοντας τα αστέρια του Ωρίωνα σχηματίζεται ανθρώπινη μορφή και γι’ αυτό και στην αρχαιότητα του έδωσαν το όνομα του μυθικού κυνηγού. Αναγνωρίζουμε την χαρακτηριστική ζώνη του Ωρίωνα με τα τρία αστέρια. Ο λαμπρότερoς αστέρας του Ωρίωνα είναι ο Ρίγκελ (Rigel) και τον βρίσκουμε στον αστερισμό αφού έχει το χαρακτηριστικό μπλε χρώμα. Ο δεύτερος σε λαμπρότητα αστέρας του Ωρίωνα είναι ο Μπετελγκέζ (Betelgeuse) με το χαρακτηριστικό κοκκινωπό χρώμα. Είναι ένας άλλος ήλιος που βρίσκεται στο τέλος της ζωής του.
Για όσους διαθέτουν αστρονομικό εξοπλισμό, πρόκληση αποτελεί το νεφέλωμα του Ωρίωνα. Ακολουθώντας το γράφημα και στοχεύοντας κάτω από τη ζώνη του Ωρίωνα, μπορείτε να εντοπίσετε το εντυπωσιακό νεφέλωμα ακόμη και με ένα σχετικά μικρό τηλεσκόπιο.
Μία συμβουλή: Συνήθως όσο πιο ψηλά βρίσκεται ένας στόχος στον ουρανό, τόσο πιο εύκολο είναι να τον παρατηρήσομε (λόγω ατμοσφαιρικών συνθηκών και φωτορύπανησης).
Ο Ταύρος και οι Πλειάδες
Ο αστερισμός του Ταύρου, βρίσκεται λίγο πιο πάνω από τον Ωρίωνα. Το έντονο άστρο με πορτοκαλί χρώμα στον ίδιο αστερισμό ονομάζεται Αλντεμπαράν, που εικονικά αποτελεί το μάτι του μυθικού ταύρου.
Πρόκληση για όλους τους παρατηρητές: Ακολουθώντας το γράφημα εντοπίζουμε τις πλειάδες (ένα σμήνος από νεογέννητα άστρα) στον αστερισμό του Ταύρου. Δια γυμνού οφθαλμού θα παρατηρήσετε 7 αστέρια που εμφανίζονται πολύ κοντά μεταξύ τους. Για όσους διαθέτουν αστρονομικό εξοπλισμό, πρόκληση αποτελεί ο εντοπισμός των Πλειάδων, καθώς η παρατήρηση μέσα από ένα τηλεσκόπιο θα μας δώσει την δυνατότητα να αναγνωρίσουμε χιλιάδες αστέρια.
Παρασκευή 3/4/2020: Μη χάσετε το όμορφο αλλά και συνάμα εντυπωσιακό γεγονός καθώς η Αφροδίτη θα βρεθεί μέσα στις πλειάδες. Το γεγονός θα είναι ορατό και δια γυμνού οφθαλμού αλλά αξίζει η προσπάθεια φωτογράφισης του.
Πλανήτες
Αναγνωρίζουμε τους πλανήτες στον νυχτερινό ουρανό και μαθαίνουμε να τους ξεχωρίζουμε από τα αστέρια. Από τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, πέντε είναι ορατοί με γυμνό μάτι, ο Ερμής , η Αφροδίτη, ο Άρης, ο Δίας και ο Κρόνος. Ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας είναι ορατοί μόνο με χρήση τηλεσκοπίου.
Ερμής
Δύσκολα παρατηρήσιμος βρίσκεται στον ανατολικό ουρανό και βυθίζεται γρηγορά στο λυκαυγές.
Αφροδίτη
Με το που δύσει o ήλιος την εντοπίζουμε στο δυτικό ουρανό. Είναι το πιο φωτεινό και συνάμα εντυπωσιακό αντικείμενο στον ουρανό. Δύει περίπου 4 ώρες μετά τον ήλιο. Στο γράφημα φαίνεται η πορεία της Αφροδίτης και το πέρασμα της από το σμήνος των Πλειάδων .
Άρης
Ανατέλλει γύρω στις 4.00 το πρωί και μπορούμε να τον εντοπίσουμε στον αστερισμό του αιγόκερου.
Δίας
Ανατέλλει γύρω στις 3.00 το πρωί και μπορούμε να τον εντοπίσουμε στον αστερισμό του τοξότη.
Κρόνος
Aνατέλλει γύρω στις 3.30 το πρωί, μπορούμε να τον εντοπίσουμε στον αστερισμό του αιγόκερου.
Τέλος, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι το ηλεκτρονικό μας κατάστημα λειτουργεί κανονικά και όλες οι παραγγελίες παραδίδονται δωρεάν στο σπίτι. Οποιεσδήποτε απορίες έχετε σχετικά με τον εντοπισμό των ουράνιων στόχων αλλά και με τη χρήση τηλεσκοπίου μπορείτε να τις κάνετε είτε τηλεφωνικός (25253580) είτε σε ηλεκτρονικό μήνυμα ([email protected]).
